دامپزشكان، زمینه ساز امنیت غذایی
خاتون یار: تبریز - نقش دامپزشكی در سلامت و ایمنی مواد غذایی از مزرعه تا پشقاب بعنوان نقشی راهبردی و كلیدی بسیار حائز اهمیت می باشد و با عنایت به ابعاد گسترده وظایف و مسئولیت ها، دامپزشكی یكی از اركان اساسی زمینه ساز امنیت غذایی به حساب می آید.
به گزارش خاتون یار به نقل از ایرنا، صدها نوع بیماری مشترك یا قابل انتقال از دام به انسان شناخته شده است كه می توانند از طرق مختلف به انسان منتقل شود و خطری جدی برای سلامت انسان تولید كنند؛ دامپزشكان بعنوان حافظان سلامت غذایی این خطر را از جامعه دور می كنند.
دامپزشكان در صف اول مبارزه با بیماری های مشترك بین انسان و حیوان هستند، چونكه خطر مبتلا شدن به بیماری های هولناكی مانند هاری، جنون گاوی، آنفولانزای پرندگان را برای حفظ سلامت انسان ها به جان می خرند.
در جوامع غربی، دامپزشك همردیف با یك پزشك در بهداشت عمومی جامعه قابل احترام است؛ اما با اظهار تاسف در كشورمان هنوز جایگاه واقعی و اصلی دامپزشكان بدرستی تبیین نشده است.
عده زیادی از مردم بعد از گذشت سال ها از تربیت دامپزشك در دانشگاه ها و اشتغال آنان در بخش های مختلف هنوز با زمینه ها، وظایف و نوع عملكرد دامپزشكان آشنایی ندارند.
دامپزشك در جوامع شهری و روستایی نقش مهم و مؤثری در تأمین سلامت عمومی جامعه ایفا می كند؛ هر چند پیشوند دام در كنار نام پزشك در نگاه عمومی، نشانه سروكار داشتن دامپزشك با دام است اما واقعیت این ست كه در چرخه بیماری ها و جلوگیری از روند تولید یك بیماری به خصوص بیماری قابل انتقال بین دام و انسان و هم كنترل و بازرسی صنایع غذایی بویژه، دامپزشك نقش اول را بازی می كند.
** دامپزشكان در جامعه مهجور هستند
مدیركل دامپزشكی آذربایجان شرقی، دامپزشكی را یكی از سخت ترین شغل ها دانست و اظهار داشت: با عنایت به جمعیت مخاطب (دام) كه نه زبان ما را می فهمند و نه دامپزشك زبان دام را می فهمد، تشخیص و درمان بیماری دام یكی از مشكل ترین كارهاست.
دكتر امیرحسین بهداد برقراری ارتباط برای حل مشكل را از ضروری ترین و ابتدایی ترین روش در درمان اعلام نمود و اضافه كرد: تشخیص بیماری دام و واكسینه كردن آن یكی از سختی های شغل دامپزشكی است.
وی تصریح كرد: متاسفانه به رغم مشكلات كار و سختی های این شغل، جایگاه دامپزشكی نه در سطح ملی و نه استانی ارتقا نیافته و شاغلان این عرصه پس از كار سخت همچون مبارزه بی امان با بیماری های واگیر، نه تنها مورد تشویق قرار نمی گیرند، بلكه هم از بعد معنوی و هم از نظر مادی همچنان مهجور مانده اند.
مدیركل دامپزشكی آذربایجان شرقی تصریح كرد: این مساله در مورد پزشك فرق می كند، چونكه با وجود فوت مریض بستگان آن از تلاش های پزشك و كادر درمانی تقدیر می كنند در حالیكه این امر در دامپزشكی كاملا برعكس است.
بهداد اظهار داشت: با شیوع بیماری به جای كمك به دامپزشك برای پیشگیری و كنترل شیوع بیماری، نخستین كار به دنبال مقصر گشتن و دامپزشك را مقصر جلوه دادن است و اینكه چرا این بیماری به وجود آمد.
وی با تاكید بر اینكه فلسفه وجود دامپزشك بیماری است، یادآوری كرد: وقتی انسان مریض می گردد نمی پرسند چرا مریض شد، بلكه از پزشك می خواهند كه درمان كند ولی در دامپزشكی برغم تلاش ها، بخاطر شیوع بیماری، نه تنها مردم، بلكه مسئولان ارشد در مورد شیوع بیماری پرسش می كنند.
مدیركل دامپزشكی آذربایجان شرقی بحث فرهنگی را مهم ترین مشكل و سختی كار این شغل عنوان نمود و اضافه كرد: در زمان شیوع بیماری تب برفكی، با وجود تلاش های شبانه روزی دامپزشكان و ایثارگری در كنترل و درمان دام ها، برخی اظهار نظرها آزار دهنده بود.
بهداد با اشاره به اینكه هنگام تحصیل در دانشگاه هم دانشجویان دامپزشكی نه تنها خیلی از دروس پزشكی عمومی را می گذرانند بلكه تعداد سنوات ما بیشتر از آنها و سخت تر از پزشكی هم است، افزود: با این وجود حقوق و دریافتی دامپزشكان قابل مقایسه با پزشكان عمومی نبوده و بسیار كمتر از آنهاست.
بهداد با اشاره به اینكه 1700 جِرم بیماری زا در دنیا وجود دارد كه از این تعداد 832جِرم بین انسان و دام مشترك است، اضافه كرد: اگر این تعداد بیماری مشترك در دام كنترل نشود فجایع انسانی بی شماری به وجود می آید.
مدیركل دامپزشكی آذربایجان شرقی تعداد مرگ و میر انسان ها به خاطر بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان، انتقال یافته از دام در سال 1918 را 50 میلیون نفر و در سال 1970، دو میلیون نفر اعلام نمود و اظهار داشت: دامپزشكان با نمونه برداری های بسیار مشكل از بسیاری حیوانات همچون سگ های هار ولگرد مانع از انتقال بیماری به انسان می شوند.
وی معدوم سازی و دفن بهداشتی فراورده های دامی را یكی از سخت ترین كارهای این شغل دانست و اضافه كرد: همكاران ما بدون هیچ چشمداشتی این كارهای سخت را انجام می دهند و حتی كار حفر و دفن را هم در اغلب مواقع خودشان انجام می دهند.
بهداد تصریح كرد: وقتی همكار دامپزشكی برای بازرسی به واحد گوشتی رجوع می كند، در هنگام ملاحظه گوشت فاسد و معدوم سازی آن با تهدید و ضرب و شتم مغازه دار مواجه می گردد.
وی سلامتی جامعه را به طور مستقیم مرهون تلاش دامپزشكان دانست و اظهار داشت: سال قبل 480 تن، سال 1395، 388 تن و سال 1394، 318 تن فراورده دامی فاسد در استان معدوم شد.
مدیركل دامپزشكی آذربایجان شرقی، بازرسی از مراكز عرضه فراورده های دامی و بخصوص مراكز عرضه لبنیات خام و شیرسراها را همچون وظایف این سازمان برشمرد و اضافه كرد: سال قبل با بازرسی های انجام شده بیش از 67 تن شیرخام فاسد را در استان معدوم كردیم.
بهداد، مردم و رسانه ها را بهترین حامی دامپزشكی در برقراری سلامت غذایی جامعه دانست و تصریح كرد: شهروندان به محض مشاهده گوشت و یا سایر فراورده های دامی فاسد بی درنگ با سامانه 1512 در تمام ساعات شبانه روز همكاران ما را آگاه كنند.
** بیماری دام مانع جدی پیشرفت جامعه است
یك دامپزشك مالك دامداری هم از عشق و علاقه خود به این شغل گفت و اضافه كرد: در عین حال این شغل یك كار سخت و زیان آور است.
دكتر احمد قویدل اضافه كرد: حدود ۷۵درصد از بیماری های جدیدی كه طی ۱۰سال اخیر دامنگیر انسان ها بوده است، به صورت مستقیم از حیوانات یا محصولات و فرآورده های آنها نشات گرفته و تعداد زیادی از بیماری های شناخته شده و قابل پیشگیری مانند سل، تب مالت، هاری و كیست هیداتید هنوز هم در خیلی از نقاط جهان و بخصوص در كشورهای توسعه نیافته سبب مخاطرات جدی و مرگ و میر افراد می شوند.
قویدل با بیان آنكه بیشتر بیماری های دامی مانعی جدی بر سر راه تجارت جهانی دام و محصولات آنها بوجود آورده و حتی صنعت گردشگری را هم تحت تاثیر قرار می دهند، تصریح كرد: بر این اساس بیماری های دامی می توانند مانعی اساسی در جهت پیشرفت و توسعه خیلی از كشورها باشند و اینجاست كه نقش دامپزشكان در مبارزه با این معضلات بیش از پیش آشكار می گردد.
وی تصریح كرد: دامنه اصلی فعالیت های دامپزشكی شامل تشخیص، مبارزه، مراقبت، پیشگیری، كنترل و ریشه كنی بیماری ها است و نباید نقش اساسی دامپزشكی در سلامت جامعه را فراموش كرد.
قویدل اظهار داشت: مبحث انتقال بیماری ها از انسان به حیوان و بالعكس مبحث جدیدی نیست، بلكه به تدریج كه یافته ها و آگاهی های بشر بیشتر شده، این مقوله هم گسترش یافته است.
وی با اشاره به اینكه كار دامپزشك به مراتب سخت تر از یك پزشك عمومی و حتی متخصص جراح است، اضافه كرد: جالب است بدانید یك دكتر دامپزشك كه به كار بالینی و درمانی اشتغال دارد، توانایی ویزیت و معاینه حدود 59 گونه حیوان از دام های بزرگ، كوچك و پرندگان را دارد.
قویدل تصریح كرد: یك دكتر دامپزشك عمومی با گذراندن دروس جراحی، اغلب جراحی های معمول دام نظیر سزارین، جراحی دستگاه گوارش، ادراری - تناسلی، چشم، گوش و غیره را با تسلط كامل انجام می دهد.
** كاهش خسارات مادی و روحی روستاییان در سایه ترویج خدمات دامپزشكی
اصغر عبداللهی، ساكن روستای «قینر» شهرستان مرند هم با اشاره به رواج نسبی استفاده از خدمات دامپزشكان در این روستا در سال های اخیر اظهار داشت: تا چند سال قبل ما با خدمات دامپزشكی آشنا نبودیم، اما بعد از دریافت خدمات دامپزشكان و مشاهده كاهش تلفات احشام و طیور به اهمیت حضور دامپزشكان در كنارمان پی بردیم.
وی اضافه كرد: تا یك دهه قبل، مردم روستای «قینر» فقط با استفاده از روش های سنتی و با تاكید بر تجربه های سینه به سینه، به درمان بیماری های دامی اقدام می كردند كه در اغلب موارد هم كارآمد نبود، اما در سال های اخیر این وضعیت تغییر یافته و به علت حضور متناوب دامپزشكان، مردم روستا به اهمیت كار آنها پی برده اند.
عبداللهی خاطرنشان كرد: در دهه های قبل كه خدمات دامپزشكی در روستای ما موجود نبود، گاه شیوع یك بیماری دامی بخش عمده احشام روستا را به كام مرگ می برد و روستاییان را دچار خسارات جدی مادی و روحی می كرد.
وی افزود: البته هنوز خدمات دامپزشكی در روستای ما به اندازه كافی ارائه نمی گردد، اما در مقایسه با قبل، شرایط بسیار متفاوت شده است و مردم حتی با هزینه شخصی هم در مواقع ضروری، دامپزشك به روستا می آورند.
گزارش: نعمت مرادپور
6132/518
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب