نسل جدید مقاومت چطور زنان با عمل خود تاریخ می سازند؟
به گزارش خاتون یار، زنان ایرانی با خلاقیت و همیاری، در دفاع از نیازمندان و جبهه مقاومت ایفای نقش می کنند. کتاب آرایش جنگی روایت دست اول این حضور فعال و ملموس را ثبت کرده است.
خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛
در حالی که مسایل اجتماعی، فرهنگی و انسانی با چالش ها و بحران های مختلف رو به رو است، تجربه های واقعی نشان داده است که کارهای فردی و گروهی، حتی در سطح خرد، می تواند اثرات گسترده ای بر زندگی افراد و خانواده ها داشته باشد و مسیرهای جدیدی برای همیاری و همراهی با نیازمندان و لطمه دیدگان ایجاد نماید. در این راه، داستانهای مستند و دقیق از کنشگران اجتماعی اهمیت ویژه ای دارد، چون که تجربه ها و تصمیم های روزمره افراد را با جزییات و احساسات آنها ثبت می کند و تصویری ملموس از نحوه مشارکت انسانی ارائه می کند.
در این میان، روایت زنانه از رخدادها، با تاکید بر جزییات و زاویه نگاه خاص زنان، اهمیت مضاعف پیدا می کند. زنان در این داستانها با دقت به شرایط دیگران، امکانات و محدودیت های خود، و نحوه تاثیر اقداماتشان بر خانواده و جامعه توجه می کنند. چنین روایتی نه فقط مسیر عمل را ملموس می کند، بلکه امکان هم ذات پنداری مخاطب با سوژه ها را فراهم می آورد و نشان داده است که چطور خلاقیت، همیاری و انگیزه فردی می تواند به جریان های اجتماعی و جمعی تبدیل گردد.
در سالیان اخیر، تحولات عرصه مواجهه ها و بحران ها نشان داده است که نوع جنگ و نزاع ها با گذشته تفاوت ماهوی یافته است. دیگر با مرزبندی های کلاسیک و جبهه های مشخص روبه رو نیستیم و نمی توان به آسانی خط و جایگاه طرفین را تعیین کرد. این تغییر ساختار، نقش ها و مسئولیت ها را گسترش داده و شرایط جدیدی برای حضور و مشارکت افراد بوجود آورده است؛ از ایفای نقش های پشتیبانی و مراقبتی گرفته تا ارائه خدمات حرفه ای پزشکی و حتی کارهای نمادین و اجتماعی. در چنین وضعیتی، پرسش اساسی پیش روی هر فرد، بخصوص زنان، این است که «من چه می توانم انجام دهم؟»
جنگ امکان دارد بشکل نظامی بروز یابد یا در چارچوب پشتیبانی و کارهای مدنی و اجتماعی تبلور پیدا کند، و در هر صورت «هر امکاناتی» باید به صورتی مورد توجه قرار گیرد
این پرسش بخصوص بعد از بیانات رهبر انقلاب بر مبنای استفاده از هر امکان موجود برای حضور در میدان مقاومت برجسته شد و ضرورت باز تعریف نقش ها و ظرفیتهای اجتماعی را آشکار ساخت. زنان در این شرایط با بهره بردن از توانایی ها و مهارت های خود، در عرصه های مختلف از کارهای فرهنگی و اجتماعی گرفته تا کمک های مالی و آموزشی، وارد میدان شده اند و تجربه های متنوع و گسترده ای را شکل داده اند. روایت این اقدامات نشان داده است که مشارکت در این حوزه محدود به جایگاه اجتماعی، سن یا امکانات مادی نیست، بلکه انگیزه درونی و احساس مسئولیت نسبت به جامعه و مقاومت، محرک اصلی حضور و کنشگری است.
در این بستر است که کتاب «آرایش جنگی» شکل گرفته و تلاش دارد با ثبت این تجربه ها، تصویر روشنی از کنشگری زنان ارائه دهد؛ کنشگری ای که با دقت به جزئیات، ظرفیتهای فردی و خانوادگی را در هم می آمیزد و نشان داده است چطور زنان، فارغ از سن و شرایط، می توانند در راه مقاومت مؤثر باشند. مریم برزویی، نویسنده این اثر در گفتگو با گزارشگر مهر، جزییات گسترده ای از کارهای زنان در زمینه های مختلف اجتماعی و انسانی ارائه کرده است؛ روایت هایی که نشان داده است چطور انگیزه، خلاقیت و همکاری زنان می تواند به جریان های مؤثر و ملموس اجتماعی تبدیل گردد.
برزویی با اشاره به بیانات امام خمینی بر مبنای اینکه «جنگ ما جنگ عقیده و ایمان است و جغرافیا و مرز ندارد»، توضیح داد که این نگاه مفهومی، مبنای نام گذاری کتاب «آرایش جنگی» بوده است و تمرکز کتاب بر زن مسلمان ایرانی است که در هر شرایطی آمادگی مواجهه و مبارزه دارد؛ چه آن مواجهه در مرز فیزیکی رخ دهد و چه در عرصهٔ فکری و فرهنگی. او تاکید کرد که جنگ امکان دارد بشکل نظامی بروز یابد یا در چارچوب پشتیبانی و کارهای مدنی و اجتماعی تبلور پیدا کند، و در هر صورت «هر امکاناتی» باید به صورتی مورد توجه قرار گیرد.
سؤال اساسی؛ من چه کاری می توانم انجام بدهم؟
برزویی تشریح کرد: در روند جمع آوری داستانها و مصاحبه ها برای نگارش کتاب، پرسش اساسی ای که در ذهن سوژه ها شکل گرفت این بود: «من می توانم چه کاری انجام دهم؟» این پرسش فارغ از حرفه یا سن افراد عنوان شد. چه پزشک باشند، چه خیاط، چه دانش آموز و اساس قوت کتاب نیز در همین نکته نهفته است که هرکس بر مبنای تجربه، ظرفیت و امکانات خویش وارد کار می شود. این حقیقت سبب شد تا نمونه های متنوعی از کنشگری جمع آوری شود؛ از وظایف پشتیبانی ساده تا اقداماتی با ماهیت حرفه ای و حتی اعزام های انسان دوستانه.
وی در ادامه به مصادیق عینی پرداخت و توضیح داد: زنان در شهرها و اقشار مختلف با ابتکارات محلی نقش آفرینی کرده اند. گروه هایی که هر هفته برای نیازمندان محلی غذا تهیه می کردند، تصمیم گرفتند از آن پس عواید این کارها یا بخشی از تولیدات خودرا به جبههٔ مقاومت اختصاص دهند؛ بانوانی که در مدارس با درس «کار و فناوری» عروسک و صنایع دستی می آموزند، میز فروش به پا کرده و درآمد حاصل را به دفاع از جبهه ها می سپردند؛ و حتی پزشکانی که یک روز از هفته دستمزد خودرا وقف کردند. برزویی این گونه اقدامات را مصداقِ عملیِ پاسخ به پرسش «چه می توانم بکنم؟» دانست.
نویسنده کتاب «آرایش جنگی» همین طور از اعزام گروهی از زنان از استان هایی چون خوزستان، اهواز، بوشهر و شیراز به لبنان سخن گفت. بگفته او، این زنان بسته به شرایط از ده روز تا یک ماه در آن مناطق حضور یافته و در چارچوب برنامه های مختلف به زنان و خردسالان لطمه دیده جنگ خدمات عرضه نموده اند؛ از برنامه های آموزشی و سرگرمی برای خردسالان تا برگزاری کلاس های بافتنی برای زنان که هم باعث مشغول سازی روانی و کاهش فشارهای روحی می شود و هم زمینه درآمد زایی فراهم می آورد. هدف از این اقدامات، کمک به ایجاد آرامش روانی و ارائه حمایت های معیشتی و معنوی به لطمه دیدگان بوده است.
وی در این رابطه اظهار داشت: در این کتاب تلاش کردم داستانهای واقعی و دست اول از مشارکت زنان در پشتیبانی جبهه مقاومت را جمع آوری کنم. این داستانها شامل طیف وسیعی از زنان با شرایط مختلف است؛ از دختر ۹ ساله ای که تازه شمع سازی یاد گرفته تا خانم های خانه دار، معلم ها، استادان دانشگاه و زنان فعال اجتماعی. هدف من این بود که هر کسی با هر سن، موقعیت اجتماعی و توانایی، بتواند با این داستانها هم ذات پنداری کند و بداند مشارکت در مقاومت محدود به گروه خاصی نیست.
وی افزود: مثلا یک دانش آموز در درس کار و فناوری، با ساخت عروسک یا صنایع دستی، میز فروش در مدرسه برپا می نماید و درآمد حاصل را به جبهه مقاومت می فرستد. یا یک خانم خانه دار که دستپخت خوبی دارد، غذا آماده می کند و به بازارچه ای که برای پشتیبانی از مقاومت شکل گرفته می برد. همه این ها نشان داده است که انگیزه درونی و احساس مسئولیت، مهم ترین محرک حضور در میدان مقاومت است، نه سن، جایگاه اجتماعی یا امکانات مالی.
برزویی در مورد دیگر کارهای زنان اظهار داشت: بعضی از زنان از شهرهای مختلف مثل خوزستان، اهواز، بوشهر و شیراز به لبنان رفتند تا به زنان و خردسالان لطمه دیده جنگ کمک کنند. آنها بسته به شرایط، یک هفته تا یک ماه در لبنان ماندند و برای خردسالان برنامه های آموزشی و سرگرمی برگزار کردند و برای زنان کلاس های بافتنی گذاشتند تا هم مشغول شوند و هم منبع درآمدی داشته باشند. هدف این برنامه ها کاهش فشار روانی و ایجاد آرامش نسبی در بین لطمه دیدگان جنگ بود.
همراهی خانواده و تربیت نسل مقاومت در بطن زندگی روزمره
وی به نمونه ای دیگر اشاره کرد: خانم راغبیان از یزد پیش از این در حوزه کمک به نیازمندان فعال بود؛ لحاف، تشک و پتو تهیه می کرد و سیسمونی برای خردسالان نیازمند می فرستاد. وقتی جنگ آغاز شد، او تصمیم گرفت این کارها را متناسب با نیازهای جنگ زدگان ادامه دهد. با استفاده از الیاف موجود در خانه، بالشت و تشک تهیه کرد و سپس تمام زنان شهر را به مشارکت دعوت نمود. هر کسی بخشی از کار را بر عهده گرفت؛ یکی پارچه تهیه کرد، دیگری خیاطی انجام داد، فردی الیاف آورد و خانهٔ او به پایگاهی برای گردهمایی زنان تبدیل شد. او حتی تاکید داشت که هر کس بخشی از کار را در خانه انجام دهد تا خانواده نیز در جریان قرار بگیرد و پیام مقاومت به همسر و فرزندان منتقل شود.
وی تصریح کرد: خاصیت کار زنانه این است که نه فقط فرد، بلکه خانواده را نیز درگیر می کند و بر همین مبنا تربیتِ نسلِ مقاومت نیز در بطن خانواده و رفتارهای روزمره شکل می گیرد. این شیوه تربیتی نیاز به آموزش نظری مستقیم ندارد؛ بلکه مشاهدهٔ عمل مادر و گفتگوهای روزمره میان اعضای خانواده، کودک را به کنشگری و پذیرش مسئولیت اجتماعی می کشاند.
وی افزود: سبک زندگی مقاومتی، کودک را خودبه خود وارد این مسیر می کند. نیازی نیست مفاهیم نظری توضیح داده شود؛ کافی است کودک ببیند مادرش درحال فعالیت است. مثلا مادری می گوید امسال به جای خرید چند لباس زمستانی، بخشی از پول را جهت کمک به غزه اختصاص می دهیم و کودک خودش پیشنهاد می دهد لباس اضافه اش را نیز اهدا کند. یا وقتی مادر شبانه سالاد الویه آماده می کند تا به جبهه مقاومت ارسال شود، کودک با مشاهده این فعالیت، سؤال می کند و گفت و گوی تربیتی شکل می گیرد.
برزویی با ذکر نمونه دختر ۹ ساله ای به نام زینب اضافه کرد: زینب شمع می سازد، کانال فروش راه اندازی می نماید و وقتی برخی شمع ها بازگشت می خورد، ناراحت می شود، اما ادامه می دهد و حتی داوطلب می شود با نقشه منطقه در صف مدرسه برای دانش آموزان سخنرانی کند و برای آنها توضیح دهد که چرا مقاومت اهمیت دارد و چه طور می توانند مشارکت داشته باشند.
وی همین طور در رابطه با همراهی همسران و نقش مردان در این حرکت اظهار داشت: مواردی وجود دارد که مردان در کنار زنان حرکت می کنند. مثلا دکتر نجیبی و دوستانش تصمیم می گیرند جهت کمک به آوارگان سوریه بروند. در میانه راه گرفتار تردید می شوند اما همسر او او را تشویق می کند که تصمیمش را ادامه دهد و خود مسئولیت فرزند و خانواده را بر عهده می گیرد. یا مردانی که تا نیمه شب تماس می گیرند تا به زنان اطمینان دهند حضورشان جهت کمک به جبهه مقاومت در بیرون از خانه مشکلی ندارد و خودشان کارها را انجام می دهند. این نمونه ها نشان داده است که تحقق خانواده تراز انقلاب اسلامی وقتی است که زن و مرد در کنار هم کار می کنند و این نوعی از مجاهدت خانوادگی بود.
برزویی توضیح داد: وقتی می گوییم زنانه، منظور استعدادهای ذاتی زنان است؛ سخنوری، نگاه مادرانه و تدبیر ویژه ای که آنان در امتداد آرمان مقاومت به کار می گیرند. این خاصیت ها اگر نباشد، برخی ظرافت ها از نگاه مردان پنهان می ماند. در کتاب ما شاهد حرکت های خانوادگی هستیم که زن و مرد با هم، بشکل تراز انقلاب اسلامی، به فعالیت می پردازند.
وی در انتها تاکید کرد: این کتاب مستند است و همه داستانها مبتنی بر حقیقت اند. هدف، ثبت تاریخ شفاهی زنان ایران در این حوزه است تا در آینده هیچ کس نتواند حقیقت را تحریف کند. همین طور این اثر قابلیت ترجمه دارد و می تواند پیام حمایت و حضور زنان ایران را به جبهه مقاومت برساند. وقتی زنان مقاومت را می بینند، دلگرم می شوند و با مشاهده این فعالیتها، انگیزه برای ادامه حرکت افزایش خواهد یافت. بطور خلاصه برزویی ضمن اشاره به بیانات امام خمینی بر اساس این که جنگ ما جنگ عقیده و ایمان است و جغرافیا و مرز ندارد، توضیح داد که این نگاه مفهومی، مبنای نام گذاری کتاب آرایش جنگی بوده است و تمرکز کتاب بر زن مسلمان ایرانی است که در هر شرایطی آمادگی مواجهه و مبارزه دارد؛ چه آن مواجهه در مرز فیزیکی رخ دهد و چه در عرصهٔ فکری و فرهنگی. بطورمثال مادری می گوید سال جاری بجای خرید چند لباس زمستانی، قسمتی از پول را برای کمک به غزه اختصاص می دهیم و کودک خودش پیشنهاد می دهد لباس اضافه اش را نیز اهدا کند. وی همچنین در ارتباط با همراهی همسران و نقش مردان در این حرکت گفت: مواردی وجود دارد که مردان در کنار زنان حرکت می کنند.
منبع: خاتون یار
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب