وعده های بی حساب واكسن!
خاتون یار: شورش پنجم کرونا، افزایش باردیگر سرعت مرگ، اعمال محدودیت ها و تعطیلی چندین باره اصناف و کسب و کار؛ و البته تزریق قطره چکانی واکسن و وعده واکسیناسیون ایرانیها تا اختتام 1400...
به گزارش خاتون یار به نقل از ایسنا، کرونا برای بار پنجم و این دفعه با سویه "دلتا" درحال پیشتازی و گردش در نقاط مختلف کشور است؛ باردیگر نقشه کشور آتشین شده و روند تصاعدی بیماران و البته کشته های کووید، همچنان چالش وزارت بهداشت در ایام پایانی کارش در دولت دوازدهم است.
طبق اعلام وزارت بهداشت تا کنون ۳ میلیون و ۲۷۰ هزار و ۸۴۳ بیمار کرونا مثبت در کشور شناسایی شده اند و متاسفانه ۸۴ هزار و ۹۴۹ نفر نیز به علت این بیماری جان باخته اند. در شرایطی که هنوز از پیک چهارم کرونا بطور کامل خارج نشده بودیم، چند روزی است که کشور وارد پیک پنجم شده؛ آن هم با ویروسی که قدرت سرایتش ۶۰ برابر بیشتر از ویروس انگلیسی در موج قبلی است.
واکسیناسیون کرونا در ایران هنوز در ابتدای راه
متخصصان تنها راه برون رفت از این شرایط و مدیریت بیماری را واکسیناسیون و افزایش سرعت آن در کشور می دانند؛ این درحالیست که آمارهای رسمی تزریق واکسن حاکی از آنست که با گذشت بیش از پنج ماه از شروع واکسیناسیون مقابل کووید در کشور، هنوز در مراحل ابتدایی آن قرار داریم؛ بطوریکه تا ظهر روز گذشته جمعا ۶ میلیون و ۴۷۶ هزار و ۳۲۰ دُز واکسن در کشور تزریق شده که از این تعداد، ۴ میلیون و ۴۷۵ هزار و ۱۵۴ نفر دُز اول و یک میلیون و یکهزار و ۱۶۶ نفر نیز دُز دوم را تزریق کرده اند.
از ابتدای طرح مبحث واکسن نیز اعلام گردید برای دستیابی به اهداف نهایی واکسیناسیون و قطع گردش ویروس، باید نسبت به مصون کردن حداقل ۷۰ درصد جامعه اقدام نمود و بر این اساس باید نزدیک به ۶۰ میلیون نفر در کشور واکسینه شوند.
بنابراین اگر مبنا دریافت حداقل دو نوبت واکسن به ازای هر فرد باشد، نیازمند ۱۲۰ میلیون دوز واکسن برای کشور خواهیم بود. همین طور اگر عملیات بخواهد در ضمن یک سال به اتمام برسد باید ماهی ۱۰ میلیون دوز واکسن در اختیار سیستم سلامت قرار گیرد. این موضوع به مفهوم واکسینه کردن پنج میلیون نفر در ماه و معادل تقریبی ۲۱۰ هزار نفر در روز است.
سه استراتژی وزارت بهداشت برای واکسیناسیون کرونا
درهمین راستا وزارت بهداشت اصرار کرد که تامین واکسن کرونا در کشور را از سه طریق واردات، تولید داخل و تولید مشترک به شرط انتقال دانش فنی، پیگیر است و به همین دلیل نیز با تدوین و تصویب سند ملی واکسیناسیون کرونا در کشور، اولویت های تزریق گام به گام را اعلام نمود.
در هر حال بعد از فراز و نشیب های تامین ارز مورد نیاز برای خرید واکسن وارداتی، در نیمه دی ماه سال قبل مسئولان مربوطه از واریز پیش پرداخت توافقی برای خرید ۱۶.۸ میلیون دوز واکسن کوواکس به حساب کارگزار سازمان بهداشت جهانی خبر دادند.
فازبندی زمانی و تاخیر در اجرا
در همین راستا نیز چهار فاز زمانی برای واکسیناسیون در کشور در نظر گرفته شد که عبارت است از:
فاز اول (زمستان ۱۳۹۹)؛ این فاز شامل کارکنان بهداشت و درمان خط اول مواجهه با بیماری کرونا بوده و براورد تقریبی از تعداد آنها ۰.۷ میلیون نفر است. پس از آن افراد بسیار پر خطر شامل سالمندان در مراکز نگهداری، مراکزمعلولین جسمی و حرکتی، جانبازان که براورد جمعیت آنها ۶۰۰ هزار نفر است.
فاز دوم (بهار و تیر ۱۴۰۰)؛ این فاز شامل افراد مسن بالای ۶۵ سال به ترتیب گروه های پنج سال از بالا به پایین بوده که براورد جمعیت آنها ۶ میلیون نفر است. همین طور افراد ۶۴-۱۶ ساله دارای حداقل یک بیماری زمینه ای که براورد جمعیت آنها نیز ۶ میلیون نفر است.
فاز سوم (مرداد تا آذر ۱۴۰۰)؛ شامل افراد ساکن در مراکز تجمعی که براورد جمعیت آنها دو میلیون نفر است، افراد ۵۵ تا ۶۴ سال بدون بیماری زمینه ای دارای براورد جمعیتی پنج میلیون نفری و افراد در مشاغل و خدمات ضروری شامل آن دسته از کارکنان سیستم سلامت که در خط اول مواجهه نیستند که شامل براورد جمعیتی ۱۲ میلیون نفری می شوند.
فاز چهارم (زمستان ۱۴۰۰)؛ شامل عموم مردم.
به این ترتیب بود که وزیر بهداشت در اول بهمن ماه ۹۹ اعلام نمود که واکسیناسیون کرونا در کشور پیش از ۲۲ بهمن شروع می شود. به همین دلیل هم در ۲۱ بهمن ماه سال قبل و با ورود نخستین محموله واکسن اسپوتنیک به کشور، واکسیناسیون کرونا با اولویت کادر درمان شروع شد. اما در ادامه راه به علت مشکلات ناشی از تاخیر در تامین واکسن، که البته موضوعی جهانی نیز بود، واکسیناسیون مقابل کووید در ایران از برنامه ریزی های صورت گرفته عقب افتاد.
طبق اعلام قبلی مسئولان در خصوص تکمیل فاز دوم در خردادماه، حالا باید واکسیناسیون فاز دوم یعنی سالمندان بالای ۶۵ سال و بیماران ۱۶ تا ۶۴ ساله، تمام و برنامه واکسیناسیون وارد فاز سوم شده باشد؛ این درحالیست که بنا به آنچه که "نبود واکسن و بدعهدی کشورهای سازنده آن" عنوان می شود، هنوز فاز دوم برنامه ملی واکسیناسیون مقابل کووید در کشور کامل نشده و به علت تاخیر در واردات دوز دوم واکسن ها، چند هفته ای است که در مرحله تزریق به سنین ۷۰ سال به بالا، متوقف مانده است و اعلام گروه سنی جدید منوط به تامین واکسن در ایام پیش رو شده است.
وزیر بهداشت درباره واکسیناسیون کرونا چه گفت؟
در همین راستا، وزیر بهداشت بعد از واکسیناسیون کادر درمان، در امتداد واکسیناسیون گروه های سنی سالمندان، در دهم خردادماه امسال با اعلان اینکه خوشبختانه واکسیناسیون مقابل کووید در کشور به خوبی پیش می رود، اظهار داشت که "ان شاءلله تا اختتام خرداد ماه گروه های هدف را شامل جمعیت بالای ۶۰ سال و بیماران صعب العلاج و خاص را واکسینه می کنیم؛ چونکه ۸۵ درصد مرگ ها در کشور در این افراد است که با واکسینه شدن آنها حداقل از ۸۰ درصد مرگ ها جلوگیری خواهیم کرد." وعده ای که در نیمه تیرماه هنوز محقق نشده و البته تعدادی از این تاخیرها را ناشی از کُندی روند تولید خیلی از واکسن ها، محدودیت ظرفیت تولید، نیاز خود کشورهای سازنده و موضوع ناسیونالسیم واکسن می دانند.
علت تزریق قطره چکانی واکسن تا کنون
در هر حال تا به امروز بدعهدی کشورهای سازنده واکسن در تحویل واکسنهای خریداری شده، علت اصلی تزریق قطره چکانی واکسن در کشور عنوان شده است؛ با این وجود بر اساس اعلام وزارت بهداشتی ها برآورد شده که برای کشور ۲۷۰ میلیون دوز واکسن کرونا تامین گردد که شامل تامین واکسن از محل واردات مستقیم، واردات بوسیله سازوکار کووکس، تولید داخلی و تولید مشترک واکسن است. در عین حال اعلام شده که حتی در صورت تحقق ۴۰ تا ۵۰ درصدی این برنامه نیز می توان ۱۲۰ میلیون دوز واکسنی را که بعنوان نیاز کشور برای انجام واکسیناسیون همگانی برآورد شده، تامین کرد و واکسیناسیون را بصورت کامل انجام داد.
چقدر واکسن به کشور وارد شده است؟
این درحالیست که طبق اعلام گمرک ایران، از نیمه بهمن پارینه تا کنون ۱۸ مرحله واکسن وارد ایران شده که ۹ مرحله حاوی ۹۲۰ هزار دوز از روسیه و ۹ مرحله دیگر از سایر کشورها شامل کوواکس (آسترازنیکا تولید کره جنوبی)، هند و چین بوده که البته سهم چین در ارسال واکسن به ایران از سایر کشورها بسیار بیشتر بوده است. مجموع واکسن وارداتی به ایران تا کنون ۷ میلیون و ۸۴۷ هزار و ۸۰۰ دوز واکسن بوده است.
وعده و وعیدهای سازندگان واکسن به ایران
به عنوان مثال در قالب ساز و کار کوواکس قرارداد ارسال ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن به ایران منعقد و حتی اعلام گردید که سه میلیون و ۲۰۰ هزار دوز آن طی بهار امسال به کشورمان وارد می شود، اما تا حالا از تمام این وعده و وعیدها تنها دو میلیون و ۱۰۰ هزار دوز از نوع واکسن آسترازنکا محقق شده است و هنوز از مابقی آن خبری نیست.
همچنین چین طی قراردادی به ایران قول تحویل ۱۰ میلیون دوز واکسن کرونا را تا اختتام بهار داده بود. اما تا حالا تنها بیش از چهار میلیون آن محقق شده است.
کشور روسیه هم در قرارداد اولیه خود با ایران قول ارسال دو میلیون دوز واکسن را داده بود و در قراردادی دیگر نیز فروش واکسن اسپوتنیک تا سقف ۶۰ میلیون دوز را متعهد شده بود که این کشور نیز تا حالا تنها ۹۲۰ هزار دوز واکسن به کشورمان ارسال کرده است.
هندی ها نیز قول ارسال دو میلیون دوز واکسن کوواکسین را به ایران داده بودند؛ قولی که پس از تحویل ۱۲۵هزار دوز از این واکسن، زیر پا گذاشته شد و به علت شیوع گسترده کرونا در هند، دستگاه قضایی این کشور از ارسال محموله دوم واکسن به ایران، جلوگیری کرد.
ناکامی بخش خصوصی
از طرف دیگر، در وضعیت تاخیر به وجود آمده و مشکلات درتامین واکسن کرونا برای گروه های لطمه پذیر در اولویت کشور، مبحث ورود بخش خصوصی به عرصه خرید واکسن کرونا از منابع خارجی و البته با ارز نیمایی، از طرف رئیس جمهور مطرح و به چندین شرکت هم مجوز داده شد؛ مبحثی که با گذشت چند ماه هنوز نتیجه ای نداشته و بخش خصوصی نیز توفیقی در واردات واکسن نداشته است.
تولید واکسن ایرانی در چندین پلتفرم
در هر حال باتوجه به این شرایط و همین طور بنا به نیاز ایران به حدود ۱۲۰میلیون دز واکسن، پیش بینی وزارت بهداشت از شروع طرح بحث واکسن، آن بود که حداقل دو سوم واکسن مورد نیاز کشور از محل تولید داخل تامین گردد و به همین دلیل هم با تشکیل کمیته ملی واکسن، تولید واکسن کووید در پلت فرم های مختلف از بهار و تابستان سال قبل در دستور کار قرار گرفت و به همین دلیل هم تا مدتی قبل، بیش از ۱۴ موسسه دانش بنیان و شرکت مختلف متقاضی صدور پروانه تولید واکسن از سازمان غذا و دارو بودند.
مجوز مصرف اضطراری به ۲ واکسن
۵ واکسن در مراحل مختلف کارآزمایی بالینی
در همین راستا نیز مجموعه های مختلفی در کشور درحال کوشش برای رسیدن به واکسن کرونای ایمن و موثر هستند که در این میان بتازگی دو واکسن "کووایران برکت" و "پاستوکووک" مجوز مصرف اضطراری را دریافت نمودند.
واکسن های "کووپارس"، فخرا، سیناژن، نورا و واکسن اسپوتنیک تولید مشترک ایران و روسیه نیز مراحل مختلف کارآزمایی بالینی را طی می کنند.
در همین راستا دکتر سعید نمکی – وزیر بهداشت در دهم خرادماه از شروع واکسیناسیون مقابل کرونا با واکسنهای ایرانی آگاهی داد و اظهار داشت: همانطور که قول داده بودم که در خردادماه و اختتام بهار واکسن ایرانی روی میز است و برای تزریق در مردم آماده است، ان شاءالله این کار را تا هفته دیگر شروع خواهیم کرد. اما برای رعایت برخی پروتکلها این کار را داوطلبانه خواهیم کرد و خودم و همکارانم داوطلب این اقدام هستیم.
از ورود واکسنهای ایرانی به برنامه واکسیناسیون ملی چه خبر؟
در شرایطی که وزارت بهداشتی ها امیدوارند با ورود ایران به باشگاه سازندگان واکسن کرونا و استفاده از واکسن های داخلی، مشکلات ناشی از خُلف وعده طرف های خارجی کاهش پیدا کرده و روند واکسیناسیون در کشور سرعت گیرد، اما هنوز از ورود واکسنهای ایرانی به برنامه واکسیناسیون اخبار منسجم و مشخصی در دست نیست.
در همین زمینه دکتر علیرضا رییسی – معاون بهداشت وزارت بهداشت و سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، در ۱۹ خردادماه گفته بود که "اگر گواهی مصرف واکسن داخلی هم صادر شود که تا حالا هم با وضعیت خوبی پیش رفته، می توانیم با واکسن های داخلی برنامه گروه های سنی را ادامه دهیم تا فاز ۲ بطور کامل برمبنای وعده ای که داده بودیم تمام شود."
وی پیش بینی کرده بود که "فاز دوم واکسیناسیون را نهایتا تا نیمه تیرماه تمام نماییم و وارد فاز سوم که گروه ها و مشاغل پرخطر هستند، شویم." این درحالیست که حالا در نیمه تیرماه هستیم و هنوز گروه سنی ۶۵ سال برای دریافت واکسن اعلام نشده و بنظر می رسد برای ورود به فاز سوم برنامه ملی واکسیناسیون هنوز زمان لازم است.
تناقض در زمان تکمیل واکسیناسیون جمعیت ایرانی
دکتر محمدرضا شانه ساز _ رئیس سازمان غذا و دارو نیز در ۲۳ خرداد امسال با تاکید بر این که در تابستان بیش از ۱۰ میلیون دوز واکسن تولید داخلی را خواهیم داشت و از مهرماه نیز میزان تولیدمان به بالای ۱۰ میلیون دُز در ماه خواهد رسید، اعلام نمود که"این به مفهوم آنست که تا پاییز می توانیم تمام گروه هایی که در اولویت واکسیناسیون هستند عمدتا توسط واکسن های تولید داخل و بخشی را بوسیله واردات واکسینه نماییم تا نگرانی کلی که در کشور وجود دارد، برطرف نماییم.»
وی تاکید کرده بود که «حتما در پاییز به واکسیناسیون ۷۰ درصدی خواهیم رسید.»
دکتر رییسی _ سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز قبل از این و چند روز پیش از تایید واکسنهای داخلی، عنوان کرده بود که"با توجه به میزان تولید واکسن داخلی، ما می توانیم تا دی ماه واکسیناسیون دُز اول کل گروه هدف را به انتها برسانیم". حالا اما وی در آخرین اظهار نظرش در شنبه ۱۲ تیرماه ابراز امیدواری کرد که " در هفته های آینده وضعیت تامین واکسن بسیار مطلوب تر خواهد بود."و البته وعده داد که "تمام جمعیت هدف کشور تا اختتام امسال واکسینه می شوند."
رییسی در صورتیکه معتقد می باشد "توانایی تزریق روزانه ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار دُز واکسن و افزایش این توانمندی به ۵۰۰ هزار دُز در روز وجود دارد"، اعلام نموده که "بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته از شهریور ماهیانه ۱۰ میلیون دُز واکسن داخلی به دستمان خواهد رسید و تا آخر سال همه گروه هدف کشور را واکسینه می نماییم."
این درحالیست که رییس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی ستاد اجرائی فرمان امام در تازه ترین اظهارنظر خود در ۱۲ تیرماه، از تولید ۵۰ میلیون دز واکسن کووایران برکت تا اختتام شهریور ماه آگاهی داده است.
نیاز مبرم داخل و وعده صادرات
در همین راستا وزیر بهداشت نیز مدتی پیش اعلام نمود که "در ماه های آتی نه فقط کمبود واکسن نخواهیم داشت، بلکه ریل گذاری کردیم که واکسن ایرانی را در اقصی نقاط جهان که قلدران و زورگویان درها را بر تهی دستان جهان بستند، صادر و هدیه نماییم."
تولید واکسن های ایرانی؛ از کِی و چقدر؟
در هر حال مسئولان وزارت بهداشت معتقدند که واکسن کووایران برکت در ماه اول تا سه میلیون دوز می تواند تولید نماید و احیانا سه ماهه اول یعنی تا اختتام شهریور بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون دوز از این واکسن می تواند تامین گردد که اگر این عدد محقق شود، قابل قبول بوده و بخش زیادی از نیاز کشور را رفع می کند.
همچنین واکسن پاستوکووک انستیتو پاستور ایران هم ماهانه یک میلیون دوز در سه ماه اول، بعد در سه ماه دوم ماهانه دو میلیون دوز و در سه ماهه سوم احیانا ماهانه سه میلیون دوز بتواند تحویل دهد.
به گفته مسئولان وزارت بهداشت، علاوه بر این، واکسن های کووپارس رازی، فخرا و اسپایکوژن هم احیانا تا اواخر تابستان در صورتیکه کارآزمایی بالینی شان موفق باشد، مجوز مصرف اضطراری می گیرند و به تولید انبوه خواهند رسید.
صف های عریض طویل سالمندان
تورهای خارجی و مسافران واکسن
تمام این اظهارات در شرایطی است که تاخیر در تامین دوز دوم واکسن سالمندان و تشکیل صف های عریض و طویل در مراکز واکسیناسیون طی چند هفته گذشته، موجی از انتقادها را به دنبال داشته است و از جانب دیگر هم تاخیر در انجام واکسیناسیون، تورهای خارجی واکسن کرونا و مسافران واکسن را رونق داده است.
در هر حال در شرایطی که وعده داده شده بود که با ورود واکسن های ایرانی در اواخر بهار، دغدغه دسترسی به واکسن برطرف شود، فعلا کشور از فازبندی زمانی برنامه واکسیناسیون عقب است و هنوز در مراحل ابتدایی این مسیر قرار دارد و البته باز هم با وجود نامشخص بودن روند واردات و همین طور اخبار متناقض از روند تولید واکسن های ایرانی، اما در عین حال اعلام شده که تا اختتام امسال ایرانیان حداقل دوز اول واکسن کرونا را دریافت می کنند و البته وعده فردایی پُر واکسن و همین طور صادرات واکسن ایرانی داده می شود.
منبع: خاتون یار
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب