در روز جهانی مدارا و بردباری تشریح شد
چرا صبور نیستیم؟
به گزارش خاتون یار یك روانشناس با اشاره به اینكه عوامل ژنتیكی، خانواده و محیطی در پرورش صفت بردباری انسان ها موثرند، می گوید: بالغ بر ۳۰ میلیون نورون عصبی بدن در ابتدای كودكی مستقیما با بردباری ارتباط دارد. طبق بررسی های انجام شده در علم عصب شناسی، قسمتی از مغز، مربوط به كنترل هیجانات و انگیزه ها برای رسیدن به اهداف است. مادرانی كه در دوران حاملگی بردبار نیستند یا نمی توانند هیجانات و احساسات شان را كنترل و تعادلی بین عقل و احساسشان برقرار كنند، از راه بند ناف خون به این بخش از مغز جنین صدمه وارد می كنند.
كامران شیوندی در گفتگو با ایسنا، با بیان اینكه عوامل ژنتیكی، خانواده و محیطی در پرورش صفت بردباری انسان ها موثرند، اظهار نمود: بردباری یعنی افراد برای دستیابی به اهداف و هیجانات خود بتوانند صبر و تحمل داشته باشند، اما وجود این صفت در هر دوره ای از زندگی (كودكی، نوجوانی و بزرگسالی) متفاوت می باشد. در دوران كودكی، انسان بردباری را از راه الگوهای محیطی می آموزد؛ یعنی كودك برای رسیدن به خواسته ها و نیازهایش تحمل و صبوری را از والدین اش می آموزد و باید خانواده ها بدانند كه این صفت از راه والدین و به صورت هدفمند در كودك پرورش می یابد در این راستا آنها باید در مواجهه با مشكلات مراقب رفتارشان باشند و زود از كوره در نروند.
والدین از چه سنی می توانند بردباری را در فرزندانشان پرورش دهند؟
این روانشناس یكی از وظایف والدین را پرورش دادن بردباری، بعنوان یكی از صفات اخلاقی در فرزندان دانست و افزود: والدین از پس از ۳ سالگی كودكشان باید خصوصیت هایی همچون صبر، توكل، شكر، شجاعت، سخاوت، صفا و بردباری را به صورت غیر مستقیم از لحاظ فرآیندهای تربیتی در فرزندشان پرورش دهند اما بهترین سن پرورش بردباری در كودكان قبل از شش سالگی است و در این دوران والدین باید به صورت غیر مستقیم آنرا در كودكشان پرورش دهند، به صورت مثال "هنگامی كه كودكشان آب می خواهد به فرزندشان اینگونه توضیح دهند كه اگر به آب نیاز داری، كمی صبر كن تا كارهایم را انجام دهم و سپس درخواست تو را پاسخ دهم".
وی بیان كرد: اگر والدین بردبار نباشند و با هر محرك و ناملایمتی بردباری خویش را از دست بدهند، این رفتار در الگوهای مشاهده ای كودكشان ثبت شده و نمی توان از كودك انتظار داشت كه او بردبار باشد. صفت بردباری با تزریق كردن یا آموزش دادن به كودك منتقل نمی گردد بلكه والدین از راه تعاملات با كودك، این صفت را در او نهادینه می كنند. معمولاً افرادی كه در مقابل سختی ها بردبار هستند، والدین بردباری داشته اند.
روش های پرورش بردباری
به قول شیوندی، والدین می توانند بردباری را به دو صورت به فرزندانشان بیاموزند؛ در روش اول والدین در مواجهه با افرادی كه دارای صفت بردباری است می توانند به تعریف و تمجید از او بپردازند؛ در این روش كودك به مرور بردباری را بعنوان یك صفت ویژه بزرگ منشی در افراد تلقی می كند و به مرور آنرا در خود نهادینه می كند. در روش دوم هم افرادی كه فاقد صفت بردباری هستند و در مواجهه با مشكلات بردباری از خود نشان نمی دهند والدین می توانند به زشت جلوه دادن رفتار آن فرد، مقابل فرزندشان اقدام نمایند، اما مراقبت كنند از افرادی كه به واسطه بردباری تمجید یا بواسطه از دست دادن عنان بردباری، مذمت می كنند، این افراد برای فرزندشان آشنا نباشد، چونكه كودك یا نوجوان احساس مقایسه می كند و این رفتار تأثیر نخواهد داشت.
این روانشناس با تاكید بر اینكه ریشه اصلی صفت بردباری به خانواده بستگی دارد، اضافه كرد: هرچقدر ریشه بردباری قوی تر و عمق آن بیشتر باشد، محیط پرتنش تأثیر كمتری بر این صفت دارد، بنابراین به والدین سفارش می شود هنگامی كه كودكشان قصد بازی با همسالانشان را دارند چند اصل را رعایت كنند؛ اصل اول اینكه كودكشان با گروه هایی همبازی شود كه والدین آنها هم به لحاظ سبك زندگی با آنها هم كفو و در سطح آنها باشد. چونكه اگر والدین كودكانی كه با كودك آنها همبازی شده اند، در رفاه اقتصادی بالایی باشند و از آنجایی كه كودك نمی تواند خوب و بد را تشخیص دهد و هنوز رشد اخلاقی او به صورت كامل در انها شكل نگرفته است، به راحتی صفت بردباری كودك تحت تأثیر قرار گرفته و توقعات بیش از حد ای از والدینش به مرور زمان در وجود او شكل خواهد گرفت؛ به اصطلاح ناسازگاری جایگزین بردباری خواهد داشت. اصل دوم هم آن است كه اگر والدین نسبت به یكدیگر صبوری داشته باشند بردباری كودك هم بیشتر خواهد شد.
ارتباط بردباری با مغز انسان
این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه با اشاره به اینكه بالغ بر سی میلیون نورون عصبی بدن در ابتدای كودكی مستقیما با بردباری ارتباط دارد، اضافه كرد: طبق بررسی های انجام شده در علم عصب شناسی، قسمتی از مغز، مربوط به كنترل هیجانات و انگیزه ها برای رسیدن به اهداف است. مادرانی كه در دوران حاملگی بردبار نیستند یا نمی توانند هیجانات و احساسات شان را كنترل و تعادلی بین عقل و احساسشان برقرار كنند، از راه بند ناف خون به این بخش از مغز جنین صدمه وارد می كنند. در واقع بردباری همانند درختی است كه ریشه آن از راه مادر و از راه نورون های عصبی شكل می گیرد.
ایشان در ادامه به عرضه راهكارهایی برای پرورش بردباری در كودكان پرداخت و خاطرنشان كرد: در گام اول، والدین باید آموزش های لازم را دریافت نمایند و در مقابل كودك به نحوی رفتار كنند كه كودك هم پرورش دادن این صفت را در خود بیاموزد. در گام دوم كه كودك وارد مدرسه می شود و بردباری را در قوانین و مقررات مدارس مشاهده می كند و در آنجا الگوی او معلمش می شود، به والدین سفارش می شود كه هنگام حضور در انجمن های اولیا و مربیان قوانین و مقررات خانه را با معلمان به هم اندیشی بگذارند تا قوانین و مقررات مدارس متناسب با رشد كودكشان باشد چونكه خیلی از قوانینی كه صفت بردباری كودكان را تغییر می دهد یا سخت گیرانه و یا سهل گیرانه هستند.
بنابر اظهارات شیوندی، یكی از مواردی كه صفت بردباری كودك را در دوران كودكی اولیه دستخوش تغییر می كند، نحوه برخورد معلم است؛ اگر معلمان شخصیت كودك را مورد تكریم قرار ندهند و حتی او را سرزنش كنند، بالطبع او بردباری خویش را از دست می دهد بنابراین از معلمان خواسته می شود هیچگاه شاگردانشان را با یكدیگر مقایسه نكنند، چونكه افراد تفاوت های زیادی در زمینه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نسبت به یكدیگر دارند.
این روان شناس در ادامه به پرورش بردباری در دوران نوجوانی اشاره نمود و اظهار داشت: بردباری در دوران نوجوانی به علت فعالیت برخی هورمون ها كاسته می شود، چونكه در دوران بلوغ جسمی و جنسی هورمون های گوناگونی همچون هورمون های جنسی آغاز به فعالیت می نمایند كه اثرات طبیعی آن در پسران، با خشم درونی و پرخاشگری و در دختران با انزوا و گوشه گیری بروز می كند. در این حالت صفت بردباری هم دستخوش تغییراتی می شود. والدین در این مرحله كه معمولا ۲ الی ۴ سال به طول می انجامد با مدارا و حفظ محیط سالم و متعادل برای نوجوان كمك كنند از این مرحله به سلامت گذر كنند.
ایشان در ادامه به تأثیر گروه همسالان در پرورش بردباری اشاره نمود و افزود: گروه همسالان تأثیر زیادی بر بردباری نوجوانان دارد. به صورتی كه در تعابیر دینی آمده است كه اگر می خواهید بردبار و صبور باشید با دوستانی معاشرت كنید كه این خصوصیت در آنها وجود داشته باشد.
این روانشناس در انتها به مادران سفارش كرد كه اگر شاغل هستند، حداقل دو سال ابتدایی زندگی كودكشان را مرخصی بگیرند چونكه مدیریت چندگانه والدین باعث كاهش بردباری در كودكان می شود، در واقع مدیریت چندگانه والدین بعنوان محبت خائنانه ای تلقی می شود چونكه اگر مدیریت و سبك زندگی و تربیت كودك چندگانه شود به طوریكه اقوام، پدربزرگ و مادربزرگ هم در تربیت كودك مداخله كنند، به مرور بردباری كودك تحت تأثیر قرار می گیرد.
وی در این راستا از مجلس شورای اسلامی هم خواست كه حداقل میزان مرخصی مادران شاغل را برای دو سال در نظر بگیرند چونكه ریشه بردباری در دو سال ابتدایی و رابطه بین كودك و مادر شكل می گیرد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب